Page 52 - Ponad słowami kl.1

102 Kiedy używamy wielkich, a kiedy – małych liter?

2. Ze względów znaczeniowych – aby wyróżnić nazwy na przykład konkretnych osób, krain,
państw. W tabeli podano najważniejsze reguły.

Wielką literą piszemy Przykład
imiona i nazwiska ludzi, przydomki, pseudo- Jola, Nowak, Kowalscy, Rudy, Mieszko Stary,
nimy, nazwy dynastii Jagiellonowie
imiona własne bogów, istot mitologicznych Zeus, Ozyrys, Melpomena, Śpiąca Królewna,
i postaci baśniowych Waligóra
imiona zwierząt i roślin Azor, Kicia, Bartek (dąb)
nazw mieszkańców części świata, krajów Europejka, Niemiec, Bawarczyk, Ślązaczka,
i regionów ale nowojorczyk, poznanianka (małą literą pi-
szemy nazwy mieszkańców miast i wsi)
nazwy mieszkańców planet Ziemianin, Marsjanka, Wenusjanin

nazwy kontynentów, państw, regionów Ameryka Południowa, Niemcy, Wielkopolska,
i miast Kraków

oba człony wielowyrazowych nazw geogra- Morze Śródziemne, Wyspa Wielkanocna,
ficznych lub tylko drugi człon nazwy, jeśli jest Góra Kościuszki, morze Marmara, jezioro
on rzeczownikiem Bajkał, góra Ararat, Morze Bałtyckie,
ale morze Bałtyk, jezioro Wigry
nazwy ciał niebieskich, gwiazdozbiorów i ga- Ziemia, Słońce, Mars, Krzyż Południa, Wielki
laktyk Wóz

nazwy jednostkowych obiektów – budowli, Krzywa Wieża, Błękitny Meczet, Dar Mło-
statków dzieży, Błyskawica
jedno- i wielowyrazowe nazwy dzielnic, ulic, Czerniaków, Krzyki, Ligota, Powązki, Złote
placów, rynków, ogrodów, parków, bulwa- Łany, Żoliborz, Rynek Starego Miasta,
rów, budowli, zabytków i obiektów sporto- Cygański Las, Łazienki, Spodek
wych
nazwy świąt i dni świątecznych Gwiazdka, Boże Narodzenie, Nowy Rok,
Dzień Matki, Narodowe Święto Niepodległo-
ści, ale andrzejki, śmigus-dyngus, walentynki
(małą literą piszemy nazwy obrzędów, zabaw
i zwyczajów)
nazwy firm, marek i typów wyrobów przemy- samochód marki Porsche, zegarek marki
słowych Omega albo: samochód „Porsche”, zegarek
„Omega”, ale Kupiłem mercedesa (małą literą
piszemy, gdy mamy na myśli konkretny sa-
mochód, a nie markę)
pierwszy wyraz w tytułach utworów litera- Biblia, Noce i dnie, Ziemia obiecana, Niech
ckich, rozpraw naukowych, artykułów pra- żyje bal, Deklaracja praw dziecka, Kodeks
sowych, ustaw, wierszy, piosenek, filmów, cywilny, Ustawa o wychowaniu w trzeźwości
sztuk teatralnych i przeciwdziałaniu alkoholizmowi